Калом илми, ёки бошқа ном билан айтганда, илмий калом, исломий диншуносликнинг энг муҳим ва қадрли тармоқларидан биридир. Унинг асосий мақсади Аллоҳнинг зотини ва сифатларини, шунингдек, исломий ақидаларни ақлий ва мантиқий далиллар билан асослаб беришдан иборат. Калом илмини ўрганиш нафақат уламолар ва диншунослар учун, балки ҳар бир мўмин-мусулмон учун ҳам аҳамиятлидир. Бу илмни ўрганиш бир қанча сабабларга кўра мубоҳдир.
Биринчи сабаб шундаки, калом илми исломий ақидаларни мустаҳкамлашда муҳим роль ўйнайди. Ислом дини инсоннинг ақлига ва мантиғига мос равишда йўл-йўриқ кўрсатади. Шунинг учун, калом илми ақлий ва мантиқий далиллар орқали исломий ақидаларни асослаб беради. Бу мўминларнинг диндаги ишончини янада мустаҳкамлашга ёрдам беради.
Иккинчи сабаб, калом илми турли динлар ва фалсафий оқимлар билан муҳокама қилишда муҳимдир. Ислом динининг ҳақиқатини ёрита олиш ва бошқа динлар билан мулоқот қилиш учун мўмин-мусулмонлар калом илмини яхши билишлари зарур. Бу илм уларга ўз динини ҳимоя қилиш ва ҳақиқатни ёритиш учун зарур бўлган билим ва кўникмаларни беради.
Учинчи сабаб шундаки, калом илми инсоннинг ақлий салоҳиятини оширади. Калом илмини ўрганиш инсоннинг фикрлаш қобилиятини ва мантиқий тафаккурини ривожлантиради. Бу эса инсоннинг ҳаётдаги турли муаммоларни ҳал қилишда ёрдам беради ва унинг шахсий ривожланишига ҳисса қўшади.
Шунингдек, калом илмини ўрганиш инсоннинг Аллоҳга бўлган муҳаббатини ва унга бўлган ишончини оширади. Калом илми орқали инсон Аллоҳнинг зотини ва сифатларини яхшироқ тушуниб олади. Бу эса унинг Аллоҳга бўлган муҳаббатини янада кучайтиришга ва унинг ибодатларини чуқурроқ англашга ёрдам беради.
Хулоса қилиб айтганда, калом илмини ўрганиш нафақат уламолар ва диншунослар учун, балки ҳар бир мўмин-мусулмон учун ҳам мубоҳдир. Бу илм исломий ақидаларни мустаҳкамлаш, турли динлар билан мулоқот қилиш, инсоннинг ақлий салоҳиятини ошириш ва Аллоҳга бўлган муҳаббатини кучайтиришда муҳим аҳамиятга эга. Шунинг учун, ҳар бир мўмин-мусулмон калом илмини ўрганишга интилиши лозим.
Билим юрти матбуот котиби А.Нурымбетов