Аллаҳ таала Қураны кәриймде: «Олар Рәббимиз, Өзиң бизлерге ҳаялларымыздан ҳәм зүрядларымыздан көзимиз қуўанышын бер ҳәм бизлерди тақўалыларға жолбасшы қыл!» — дейтуғынлар.
Фурқан сүресиндеги бул аяты кәриймада Аллаҳ таалаға сүйикли бенделердиң ең шырайлы сыпатларынан бири зикир қылынған. Яғный, бул дуўа Раҳман сыпатлы Аллаҳ таалаға сүйкимли бенделердиң қылатуғын дуўаларынан.
«Рәббимиз, Өзиң бизлерге ҳаялларымыздан ҳәм зүрядларымыздан көзимиз қуўанышын бер…». Яғный, ҳаялларымыз бизлер ушын дүнья ҳәм ақыретте бахыт-саадат алып келсин. Себеби, жақсы ҳаял күйеўиниң дүнья ҳәм ақыретлик ислеринде де, көмекши болады. Дүньяда ушырасатуғын қыйыншылықларға дус келгенде оларды жеңип өтиў ушын зайыбына сабыр-тақат тилейди, оның кеўлин көтерип оған жәрдемши ҳәм сүйениш болады. Күйеўи жумыстан шаршап келгенинде, ашық жүз бенен күтип алады, дем алыўы ушын орын таярлайды, үй-ишин тазалап, азада тутады. Қолынан келгенинше күйеўиниң кеўлин алыўға ҳәрекет қылады. Сондай сыпатларға ийе болған ҳаял еркек ушын Аллаҳ тааланың берген үлкен неъмати. Өйткени, бир еркек ушын салиҳа жубайдан, ҳалалынан көре жақсы неъмат жоқлығы ҳәдиси шәрийфте айтылған.
Ҳаким Термизий өзиниң «Наўадирул усул фий аҳадийсир росул» атлы мийнетинде қандай ҳаял жақсы екенлиги ҳаққында бөлек бап ажратып, дәлийл сыпатында төмендеги ҳәдиси шәрийфти келтиреди: «Расулуллаҳ саллаллаҳу алайҳи ўа саллам: «Бендеге дүньяда берилген неъматлар ишиндеги ең жақсысы оның ийманын беккемлеўге көмеклесетуғын мөмина ҳаял», деди.
Дурыс, инсан баласы ушын Аллаҳ таала бул дүньяда қаншадан-қанша неъматларди берген. Әлбетте, бенде усы берилген неъматларға шүкир қылыўы керек. Ҳәдиси шәрийфте болса, дүнъяда берилген неъматлардың ең жақсысы күйеўиниң ийманын беккемлеп, оның ийман нурының зыяда болыўына көмеклесетуғын мөмина, салиҳа ҳаял зикир қылынып атыр. Демек, салиҳа, мөмина ҳаял бир еркекке бул дүньяда берилген Аллаҳ тааланың жақсылығы екен.
Луқманы Ҳәкийм айтады: «Салиҳа ҳаял патшаның басындағы тажға ал жаман ҳаял қартайған ғаррының үстине артылған жүкке уқсайды» деген.
Аллаҳ таала бәршелеримизге көзимиздиң қуўанышы болып, бизлерге бахыт-саадат бағышлайтуғын ҳаяллар ҳәм перзентлерди несип етсин!
Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Беруний орта арнаўлы ислам билим журты оқытыўшысы Ҳайтмурат Ережепов