MUHAMMMAD IBN AHMAD AL-BERUNIY” ORTA ARNAWLĺ ISLAM BILIM JURTĺ

Bilim jurtında talabalar zaman talaplarına say bilim alıwı ushın barlıq qolaylıqlar jaratılǵan. Atap aytqanda, eǹ zamanagóy oqıw quralları menen támiyinlengen oqıw xanaları, málimleme-resurs orayı, dáretxana, asxana, jataqxana, sport zalı, mini futbol maydanshası, salamatlıq xanası, shashtárezxana bar.

“Quranı kárim hám tájwid” pullı oqıw kursları

Ózbekstan Respublikası Prezidentiniń “Diniy-aǵartıwshılıq tarawınıń jumısın túpkilikli jetilistiriw ilajları haqqında”ǵı 2018-jıl 16-apreldegi PP-5416-sanlı Pármanı menen tastıyıqlanǵan ilajlar Baǵdarlamasınıń 6-bántinde belgilengen wazıypalardıń orınlanıwın támiyinlew maqsetinde Ózbekstan musılmanları mákemesiniń 2018-jıl 30-apreldegi 01A/056-sanlı buyrıǵı tastıyıqlanǵan. Usı múnásibet penen Muhammad ibn Ahmad al-Beruniy medresesinde 2018-jıl 10-iyunnan baslap “Quranı kárim hám tájwid” úyretiw boyınsha pullı oqıw kursları shólkemlestirildi.

Málimleme resurs orayı

Muhammad ibn Ahmad al-Beruniy” orta arnawlı islam bilim jurtınıǹ málimleme resurs orayı fondında jámi 17756 kitap saqlanbaqta. Sonnan, 1505 ulıwma bilimlendiriw ádebiyatları, 4085 arnawlı pánlerden sabaqlıqlar, 764 sociyallıq-ekonomikalıq ádebiyatlar, 7340 ilimiy-ǵalabalıq ádebiyatlar, 919 elektron ádebiyatları quraydı.

Kurslar

2018-jıl 10-iyunnan baslap “Quranı kárim hám tájwid” úyretiw boyınsha pullı oqıw kursları shólkemlestirildi.

Talabalar

Búgingi kúnge kelip bilim jurtında 148 talabaǵa 21 oqıtıwshı tárepinen tálim-tárbiya berip kelinbekte.

Jetiskenliklerimiz

Bilim jurtı oqıtıwshıları hám talabaları ótkerilip kelinetuǵın túrli taǹlawlarda qatnasıp joqarı orınlardı iyelep kelmekte.

Махмудхожа Бехбудийдиң әдебий мийрасы

Махмудхожа Бехбудий (1875-1919) – жәдитшилик ҳәрекетиниң көрнекли ўәкили, ағар تورى шулар.

Бехбудийдиң тийкарғы шығармалары:

  1. «Падаркуш» (1913) – түркий тиллес халықлар арасында биринши реалистлик драма. Шығармада надан ата-аналар тәрепинен тәрбияланған жас баланың трагедиясы сәўлелендирилип, надансызлықтың аўыр ақыбетлери көрсетилген.
  2. «Шайтанның инсанларға дослығы» – герой шайтанның жәмийеттеги зыянлы тәсирин көрсететуғын әдебий шығарма.
  3. «Бехбудийниң айырымлылығы» – өз-өзин талқылаў ҳәм жәмийетке тәсир етиў мәселелерин көтерген эссе.
  4. «Биринши муаллим» (1908) – жәдитшилик мектеплери ушын оқыў китабы, түркий тиллес халықлар арасында жаңа методика менен оқытыўға арналған дәслепки китаплардың бири.
  5. «Мунтахаби жуғрофияи умумий» (1906) – география бойынша оқыў қолланбасы.
  6. «Китаб-ул-атфол» – балалар ушын әдебий-тәрбиялық әҳмийетке ийе болған китап.
  7. Көплеген мақалалары – «Ойна» (Зеркало) газетасы ҳәм «Самарқанд» журналында жәрияланған публицистикалық шығармалар. Мақалаларында миллий оянай идеялары, билим бериў ҳәм мәденият мәселелери көтерилген.
  8. Дидактикалық қосықлары – көпшилиги ағар تورى шулар.

Бехбудийдиң әдебий мийрасының көркемлик өзгешеликлери:

  • Реализм ҳәм әлеўметлик сынның бирлесиўи – шығармаларында жәмийеттиң ҳақыйқый проблемалары реалистлик көзқарастан көрсетилген.
  • Тил өзгешелиги – халықтың тил байлығын сақлап, әпиўайы ҳәм түсиникли тилде жазыў менен бирге әдебий тилди байытқан.
  • Драматургиядағы новаторлығы – түркий әдебиятта биринши реалистлик-әлеўметлик драманың авторы сыпатында, еўропалық драматургия принциплерин түркий әдебиятқа енгизген.
  • Образлар системасы – сол дәўирдеги жәмийеттиң түрли қатламларын сәўлелендириўши персонажлар галереясын жаратқан.
  • Дәстүр ҳәм жаңалықтың синтези – шығыс әдебий дәстүрлери менен еўропалық әдебият элементлерин шебер бириктирген.
  • Әлеўметлик-сиясий проблематика – ағар تورى шулар.
  • Дидактикалық бағыт – шығармаларында тәрбиялық ҳәм ағар تورى шулар.

Бехбудийдиң әдебий мийрасы бүгинги күнде де өз әҳмийетин жоғалтпай, жас әўладларға руўхый азық болып хызмет етпекте. Оның шығармалары түркий тиллес халықлардың XX әсирдеги мәдений һәм руўхый раўажланыўының бир көриниси болып табылады.

Билим журты оқытыўшысы Х.Мухамматдинов