Эътиқод — инсон ҳаётининг асосий тамойилларидан бири бўлиб, у киши шахсияти, хулқи ва дунёқарашини шакллантиради. Эътиқоднинг соғлом бўлиши инсон ҳаётида мустаҳкамлик, барқарорлик ва маънавий оромликка эришишнинг муҳим омилидир. Соғлом эътиқод ҳар қандай диний эътиқод соҳиби учун асосий талаблардан бири бўлиши керак. Унинг асослари нафақат диний, балки инсоннинг ижтимоий, маънавий ва ахлоқий жиҳатлари билан ҳам узвий боғлиқдир.
Соғлом эътиқоднинг асосий талаби — илмий асосларга эга бўлишдир. Эътиқод фақатгина тажрибадан, мантиқий мулоҳазалардан ва таълимотлардан келиб чиқадиган билимларга асосланиши лозим. Илмий асосларга эга бўлган эътиқод шахсий тажриба ва дунёқараш билан мустаҳкамланади ва замонавий тафаккурни ҳамда жамият тараққиётини қўллаб-қувватлайди.
Соғлом эътиқод инсон мантиғи ва тафаккурига мос келиши керак. Ҳар қандай эътиқод инсонга фойдали бўлиши, унинг ҳаётига маъно киритиши ва ахлоқий меъёрларга мувофиқ бўлиши лозим. Ҳикматга мос бўлган эътиқод орқали инсон ўз йўлида адолатли ва маъсулиятли ҳаракат қилади.
Соғлом эътиқод инсонни ҳурмат ва бағрикенгликка ундайди. Бир-бирини тушуниш, кўплаб қарашлар ва эътиқодларни қабул қилиш, инсонлар ўртасидаги мулоқотни ривожлантириш муҳимдир. Ҳар қандай эътиқод бошқаларга нисбатан ҳурмат билан ёндашишни талаб қилади, бу эса жамиятда тинчлик ва ҳамжиҳатликни таъминлайди.
Соғлом эътиқод инсоннинг маънавий мустаҳкамлигига ҳисса қўшади. У киши ўзига ишониш, ўз мақсадларига содиқ бўлиш ва ҳаётдаги муаммоларга чидамли бўлишда ёрдам беради. Маънавий мустаҳкамлик инсоннинг турли синовлардан муваффақиятли ўтишида катта аҳамият касб этади.
Соғлом эътиқод фақат назарий билимлар билан чекланмайди, балки амалий ҳаётда ҳам намоён бўлиши керак. Инсоннинг эътиқоди унинг амалий хатти-ҳаракатларида акс этиши, яъни ижтимоий ҳаётда, ишда, оилада ва шахсий муносабатларда ўз ифодасини топиши зарур. Шу билан бирга, эътиқоднинг асослари ҳужжатлар ва тарихий манбалар билан қўллаб-қувватланиши лозим.
Соғлом эътиқод ҳар бир инсоннинг ҳаётида катта ўрин тутади. У инсонни маънавий жиҳатдан бойитади, мустаҳкамликка ундайди ва унинг ҳаётига мазмун киритади. Соғлом эътиқоднинг асослари, яъни илмийлик, мантиқ, ҳикмат, ҳурмат, бағрикенглик ва амалийлик инсониятнинг умумий қадриятлари билан ҳамоҳанг бўлса, у ҳолда эътиқод инсон ҳаётини янада мазмунли ва бой қилишга хизмат қилади.
Муҳаммад ибн Аҳмад ал-Беруний ўрта махсус ислом билим юрти ўқитувчиси И.Сабырбаев